അന്ന് വെളിച്ചത്തിനെ പൊതിഞ്ഞ് ഇരുട്ടുണ്ട്. ചുവന്ന, മിനുസമുള്ള, തിളങ്ങുന്ന കാവിയുടെ നിറം. ആ നിറം അടുക്കളയാകെ പടരും. കൊട്ടത്തളത്തില്‍ കൂരിരുട്ടാണ്. നേരിയ വെളിച്ചം ശ്വസിക്കുന്ന സ്വര്‍ണ്ണനിറമുള്ള ഓട്ടുകിണ്ടി ചെരിച്ച് ഇരുട്ടിലേയ്ക്ക് കൈ കഴുകാം. അടുപ്പിലെ തീ നിറം നിലത്തെ ചുവപ്പില്‍നിന്ന് ഉദിക്കുന്നതുപോലെ. ചില്ലോടുകളില്‍നിന്ന് വരുന്ന സൂര്യവെളിച്ചത്തിന്റെ മഞ്ഞകൂടി ചുവന്ന കാവിയിലും തീ നിറത്തിലും ചേരുമ്പോള്‍ പ്രഭാതമോ സന്ധ്യയോ എന്നറിയില്ല. കുമാരനാശാന്റെ കരുണയില്‍ വാസവദത്ത അശോകമരച്ചുവട്ടിലിരിക്കുമ്പോള്‍ സൂര്യന്‍ ചൊരിഞ്ഞ സായാഹ്നത്തിലേയ്ക്ക് മറ്റു ചില സന്ധ്യകള്‍ ഒഴുകി കയറുന്നതുപോലെ. ഓര്‍മകള്‍ എല്ലാം തെറ്റായിരിക്കും: ഇങ്ങനെ ലൂയിസ് ബുനൂവല്‍ എഴുതിയിരുന്നു. സാരമില്ല. ആദ്യമായി അടദോശ ഉണ്ടാക്കുന്നത് കണ്ടത് ഈ അടുക്കളയിലാണ്. നോക്കിയിരിക്കും. കല്ലില്‍നിന്ന് പൊട്ടിച്ചെടുത്ത് സാരിയില്‍ അമര്‍ത്തി ചൂടാറ്റിത്തരും. സാരിയുടേയും അടയുടേയും മണം കുറേ കാലത്തേയ്ക്ക് നീണ്ടു നില്‍ക്കും. സാരിയുടേയും അടയുടേയും നിറം വാസവദത്ത ഏറ്റ നിറക്കൂട്ടിനേക്കാള്‍ സങ്കീര്‍ണ്ണവും സാന്ദ്രവുമാകും. അടുക്കളയും അടയും സാരിയും മന്നിയും മാമിയും ചുവന്...
കാപ്പി കുടിച്ചാല്‍ രാത്രി ഉറക്കം വരില്ല. തൂങ്ങുന്ന ഉറക്കത്തില്‍നിന്നുമുണരും. കാപ്പി കുടിച്ച് ക്ഷീണിച്ച് ഉറങ്ങുന്ന ചിലരെങ്കിലുമുണ്ട്. കാപ്പിപ്രേമികളെപ്പോലെ ചായപ്രേമികളുമുണ്ട്. കോഴിക്കോട്ടെ ഒരു ഗംഭീര പിയനിസ്റ്റായിരുന്ന ലാന്‍സലറ്റ് തോമസ് ചുക്കു വെള്ളത്തിനു പകരം മധുരമിടാത്ത കട്ടന്‍ ചായയാണ് കുടിക്കുക. ഫ്‌ളാസ്‌ക്കില്‍ നിറച്ചുവെയ്ക്കും. സല്‍ക്കരിച്ചു. കുടിച്ചു. നല്ല കയ്പ്പ്. ഒരു വാശിക്ക് ശീലിച്ചു. അദ്ദേഹം രാത്രി ഉറങ്ങാറില്ലായിരുന്നു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബംഗ്ലാവിന് രണ്ട് വാച്ച്‌മേന്മാരുണ്ടായിരുന്നു. ഒരാള്‍ രാവിലെ 6 മണിക്ക് പോവും. അടുത്ത ആള്‍ അപ്പോഴേയ്ക്കും എത്തും. അറുമണിക്ക്, ആള്‍ മാറാട്ടം നടക്കുമ്പോള്‍, ഉണരുന്നതിലും ഭേദം ഉറങ്ങാതിരിക്കുന്നതാണ്. അങ്ങനെ പറഞ്ഞ് ഒരു ചിരി ചിരിക്കും. ഇംഗ്ലീഷ് മാത്രം പറയുന്ന, ശ്യാമവര്‍ണ്ണത്തില്‍ തിളങ്ങുന്ന, തമിഴന്റെ ബ്രിട്ടീഷ് ചിരി. അദ്ദേഹം കാപ്പി കുടിക്കാതെ ഉറക്കമൊഴിക്കും. രാവിലെ ആറു മണിക്ക് ഉറങ്ങും. ലാന്‍സല്‍റ്റ് തോമസ് പോയി. ശീലം മറന്നു. കുറച്ച് പേടിയുള്ള കാപ്പി കുടിയന്മാര്‍ അല്പം മനസ്സാക്ഷിക്കുത്തോടെയാണ് കഫീന്‍ സേവയില്‍ ഹരം പിടിക്കാറ്. അക്കാലത്തിന്റെ ഏട് മറിഞ്ഞു. ആ പുസ...